Bệnh Cushing ở chó là gì?
Có một số nguyên nhân gây ra bệnh Cushing ở chó và may mắn là, cũng có một số phương pháp điều trị hiệu quả cho tình trạng này.
Bệnh Cushing ở chó là gì?
Bênh Cushing ở chó, còn được gọi là bệnh cường vỏ thượng thận (HAC), là một hội chứng xảy ra khi cơ thể chó chịu ảnh hưởng của quá nhiều steroid, cho dù đó là steroid tự nhiên được sản xuất trong cơ thể hay các loại thuốc steroid được dùng để điều trị một tình trạng khác.
Các triệu chứng phổ biến nhất của bệnh Cushing ở chó bao gồm:
- Khát nước quá mức (polydipsia)
- Đi tiểu nhiều (đa niệu)
- Đói và ăn quá nhiều (polyphagia)
- Thở hổn hển quá mức
- Yếu cơ
- Bụng chướng (“kiểu như bụng phệ”)
- Da lông mỏng hoặc hói (rụng lông)
- Lông mọc lại chậm
- Da mỏng
- Mụn đầu đen (mụn trứng cá)
- Hôn mê
Chó mắc bệnh Cushing thường có bụng phình to khi nhìn bằng mắt thường
Ngoài những triệu chứng này, chó mắc bệnh Cushing còn dễ bị huyết áp cao, nhiễm trùng đường tiết niệu, nhiễm trùng da mãn tính, tiểu đường, mảng da dày gọi là vôi hóa da và cục máu đông (huyết khối tắc mạch). Do dây chằng trở nên yếu hơn nên dây chằng chéo trước (ACL) ở đầu gối có thể bị đứt. Biến chứng nặng nhất là loét dạ dày ở những con chó không được điều trị.
May mắn thay, bệnh Cushing có xu hướng tiến triển khá chậm. Vì vậy có thể phải mất vài tháng hoặc thậm chí nhiều năm, chó mắc hội chứng này mới gặp phải nhiều triệu chứng trên.
Chẩn đoán bệnh Cushing ở chó
Không có xét nghiệm nào về bệnh Cushing ở chó là chính xác, nhưng xét nghiệm được tin cậy nhiều nhất được gọi là xét nghiệm ức chế dexamethasone liều thấp (LDDST). Đây là một bài kiểm tra “thử thách”, trong đó chú chó được tiêm một liều steroid vào tĩnh mạch và phản ứng của nó trước thử thách đó sẽ được đo lường.
Do hệ thống phản hồi tiêu cực chịu trách nhiệm duy trì sự cân bằng trong cơ thể, việc sản xuất cortisol tự nhiên của một chú chó bình thường sẽ bị ức chế khi não nhận ra lượng steroid dư thừa đang lưu thông. Nhưng nếu một chú chó mắc bệnh Cushing, tuyến thượng thận hoạt động quá mức của nó sẽ không có khả năng ngăn chặn việc sản xuất cortisol.
Điều trị bệnh Cushing ở chó
Nếu tình trạng bệnh chưa quá nghiêm trọng thì chó có thể được yêu cầu theo dõi thêm
Vì bệnh Cushing tiến triển quá chậm nên một số bác sĩ thú y và chủ vật nuôi sẽ chọn không điều trị cho đến khi các triệu chứng của chó trở nên nghiêm trọng. Miễn là bạn và bác sĩ thú y theo dõi chặt chẽ sức khỏe của chó thì đây là phương pháp có thể chấp nhận được ngay từ giai đoạn đầu của bệnh.
Trilostane đã trở thành lựa chọn điều trị bệnh. Nó là một chất tương đương steroid tổng hợp có tác dụng ức chế một loại enzyme, dẫn đến ức chế sản xuất cortisol tự nhiên. Tác dụng phụ thường nhẹ (hôn mê, nôn mửa, tiêu chảy) nhưng cần theo dõi cẩn thận vì quá nhiều trilostane có thể gây ức chế tuyến thượng thận quá mức, có thể gây tử vong. Việc theo dõi yêu cầu lặp lại các xét nghiệm Kích thích ACTH theo khoảng thời gian được bác sĩ thú y khuyến nghị.
Mitotane (Lysodren) là một phương pháp điều trị bệnh Cushing khác thực sự phá hủy mô tuyến thượng thận, do đó làm giảm lượng cortisol có thể được sản xuất. Tác dụng phụ có thể nhẹ hoặc nặng, bao gồm suy nhược, nôn mửa, tiêu chảy và chán ăn. Điều trị bằng Lysodren cũng cần phải theo dõi chặt chẽ bằng các xét nghiệm Kích thích ACTH lặp lại vì việc vô tình phá hủy quá nhiều mô tuyến thượng thận có thể đe dọa tính mạng và tổn thương không thể khắc phục được.
Xạ trị có thể được cân nhắc đối với những chú chó có khối u tuyến yên lớn gây suy giảm thần kinh.
Đối với bệnh Cushing không điển hình, Lysodren là phương pháp điều trị được lựa chọn vì nó ức chế hormone giới tính cũng như cortisol. Trilostane thì không.
Mỗi lựa chọn điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân để có phác đồ chính xác nhất
Phương pháp điều trị được lựa chọn cho khối u tuyến thượng thận là phẫu thuật cắt bỏ tuyến thượng thận bất thường (cắt bỏ tuyến thượng thận một bên). Tuy nhiên, đây sẽ là ca phẫu thuật khó khăn với khả năng xảy ra các biến chứng nghiêm trọng (xuất huyết, tắc mạch huyết khối) cả trong và sau khi thực hiện. Đối tượng tốt nhất để phẫu thuật là những chú chó có khối u nhỏ, không có bằng chứng về sự xâm lấn của khối u vào các mạch máu xung quanh và không có bằng chứng về việc ung thư đã lan đến gan hoặc phổi (di căn).
Đối với những chú chó không thể phẫu thuật vì bất kỳ lý do gì, liệu pháp giảm nhẹ bằng Trilostane hoặc Lysodren có thể giúp ích. Xạ trị là một lựa chọn khác cho những chú chó này.
Nếu những phương pháp điều trị này và những mối nguy hiểm liên quan của chúng khiến bạn lo lắng, thì việc bổ sung melatonin và lignan là một số phương pháp điều trị thay thế mà bạn có thể thử. Chắc chắn những thứ này ít độc hại hơn, nhưng tiếc là chúng cũng kém hiệu quả hơn.
Melatonin là một loại hormone thần kinh được sản xuất bởi tuyến tùng; nó ức chế một số enzyme dẫn đến giảm sản xuất cortisol. Dầu hạt lanh chứa lignan có hoạt tính kháng estrogen nên có thể hữu ích cho bệnh Cushing không điển hình. Melatonin và lignan có thể được sử dụng cùng nhau.
Bạn có thể đọc về ketoconazol và selegiline (Anipryl) như những phương pháp điều trị thay thế cho bệnh Cushing. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng hiệu quả của chúng thấp đến mức bạn thực sự sẽ lãng phí thời gian và tiền bạc của mình.
Kết luận
Nếu con chó của bạn được chẩn đoán mắc bệnh Cushing, hãy nói chuyện với bác sĩ thú y về lựa chọn tốt nhất cho bạn và con chó của bạn. Điều trị hay không điều trị? Nếu điều trị thì điều trị bằng phương pháp nào? Nếu không điều trị, làm sao bạn có thể theo dõi cẩn thận sức khỏe của chó khi chung sống với bệnh Cushing? Mọi thông tin cần tư vấn thêm, vui lòng gọi đến Samyang Animal Clinic để được gặp bác sĩ thú y theo số hotline: 090 1111 021.