Ung thư hạch ở chó: Triệu chứng, chẩn đoán và điều trị
Ung thư hạch ở chó là một loại ung thư phổ biến, ảnh hưởng đến các hạch bạch huyết. Chó càng lớn tuổi càng có nguy cơ mắc bệnh ung thư hạch, tất nhiên bệnh xuất hiện cả trên chó nhỏ. Tìm hiểu về bệnh giúp chủ vật nuôi hiểu được tình trạng của chó, hỗ trợ chúng đến bệnh viện thú y chữa trị càng sớm càng tốt.
Ung thư hạch là gì?
Ung thư hạch là sự thay đổi hoặc phát triển quá mức của tế bào lympho
Nói một cách khoa học, ung thư hạch là một thuật ngữ mô tả một nhóm bệnh ung thư xảy ra do sự thay đổi hoặc phát triển quá mức của tế bào lympho. Tế bào lympho là một loại tế bào bạch cầu giúp hệ thống miễn dịch chống lại nhiễm trùng và tập trung nhiều ở các cơ quan có vai trò quan trọng trong hệ thống miễn dịch.
Các cơ quan như hạch bạch huyết, lá lách và tủy xương bị ảnh hưởng nặng nề bởi sự thay đổi nồng độ tế bào lympho. Hầu hết ung thư hạch bạch huyết được tìm thấy ở các cơ quan này. Nhưng ung thư hạch có thể ảnh hưởng đến bất kỳ cơ quan nào trong cơ thể.
Các loại ung thư hạch ở chó và triệu chứng
Có hơn 30 loại ung thư hạch ở chó khác nhau được biết đến. Tất cả đều khác nhau về mức độ xâm lấn, tỷ lệ sống sót và các dấu hiệu lâm sàng. Các triệu chứng của bệnh ung thư hạch ở chó không phải lúc nào cũng giống nhau, điều này có thể gây khó khăn cho việc chẩn đoán lúc đầu.
Bốn loại ung thư hạch phổ biến nhất ở chó là:
- U lympho đa trung tâm
- Ung thư hạch tiêu hóa
- U lympho trung thất
- U lympho ngoại bào
U lympho đa trung tâm
Ung thư hạch trung tâm chiến 80-85% các loại ung thư hạch ở chó
Ung thư hạch đa trung tâm chiếm khoảng 80% – 85% bệnh ung thư hạch ở chó. Loại ung thư này ảnh hưởng đến các hạch bạch huyết. Trong hầu hết các trường hợp, dấu hiệu rõ ràng nhất là các hạch bạch huyết ngày càng lớn hơn.
Các hạch bạch huyết được tìm thấy ở các bộ phận khác nhau của cơ thể, chẳng hạn như cổ, ngực, nách, sau đầu gối và háng, và bất kỳ khu vực nào trong số này đều có thể bị ảnh hưởng. Những chú chó mắc bệnh ung thư hạch đa trung tâm có thể bị hôn mê, sốt, chán ăn, suy nhược và mất nước khi bệnh tiến triển.
Ung thư hạch tiêu hóa
Dạng ung thư hạch phổ biến thứ hai được gọi là ung thư hạch tiêu hóa, chiếm chưa đến 10% số ca ung thư hạch ở chó. Ung thư hạch tiêu hóa nhắm vào ruột, nơi xảy ra phần lớn các triệu chứng. Những chú chó mắc u hạch tiêu hóa sẽ ảnh hưởng đến ruột, có thể nôn mửa, đau bụng, chán ăn, tiêu chảy và sụt cân.
U lympho trung thất
U lympho trung thất rất hiếm. Nó được đặt tên theo các hạch bạch huyết trung thất, là những hạch nằm ở vùng ngực. Đây có thể là vị trí của ung thư hạch này, hoặc tuyến ức, tuyến tạo ra các tế bào bạch cầu. Một hoặc cả hai có thể trở nên to ra. Điều này là do các tế bào lympho T ác tính cấp độ cao gây ra, chúng phát triển và lan rộng nhanh chóng. Chúng trông không bình thường dưới kính hiển vi.
Khi bệnh tiến triển, những chú chó mắc bệnh có thể bị hụt hơi hoặc khó thở. Điều này xảy ra khi chất lỏng tích tụ trong ngực, tạo thêm áp lực lên phổi và thậm chí có thể chặn các tĩnh mạch đưa máu ra khỏi tìm. Những chú chó bị bệnh có thể uống nước và đi tiểu thường xuyên hơn khi canxi tích tụ trong máu.
Ung thư hạch ngoại bào
Đây là một loại ung thư hạch nhắm vào một cơ quan cụ thể, chẳng hạn như da, mắt, thận, phổi hoặc hệ thần kinh trung ương. Ung thư hạch ngoại bào phổ biến nhất ảnh hưởng đến da và được gọi là ung thư hạch ở da. Các triệu chứng phụ thuộc vào các cơ quan bị ảnh hưởng. Dấu hiệu nhận biết của ung thư hạch ở da là các nốt riêng lẻ, nổi lên hoặc các tổn thương có vảy thường phân tán. Bệnh cũng có thể ảnh hưởng đến nướu, môi và vòm miệng.
Nếu ung thư hạch ngoại bào nằm trong phổi, có thể có các triệu chứng suy hô hấp. Tương tự, ung thư hạch ngoại bào ở thận có thể gây suy thận, ung thư hạch ở mắt có thể gây mù, ung thư hạch ở hệ thần kinh trung ương có thể dẫn đến co giật và ung thư hạch ở xương có thể gây đau hoặc gãy xương.
Nguyên nhân gây ung thư hạch ở chó
Chó bị ung thư hạch có thể do di truyền, môi trường sống độc hại chứa thuốc trừ sâu, thuốc nhuộm, hóa chất,…
Ung thư hạch chiếm khoảng 7% đến 24% bệnh ung thư ở chó.
Vì chó chung môi trường với chúng ta nên việc tiếp xúc với nhiều yếu tố môi trường giống nhau có thể gây ung thư ở người, bao gồm axit phenoxyacetic, các chất độc hại được tạo ra trong quá trình phân hủy hóa chất.
Chẳng hạn như thuốc trừ sâu, thuốc diệt nấm, thuốc nhuộm hóa học. Các nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng virus, nhiễm trùng, tuổi tác và tổn thương do tia cực tím là những tác nhận có thể gây ra ung thư. Trong đó nguyên nhân khác có thể do yếu tố di truyền và môi trường.
Chẩn đoán ung thư hạch ở chó
Khi nghi ngờ có ung thư, thường là sau khi quan sát thấy hạch bạch huyết phì đại, bác sĩ thú y sẽ lấy mẫu mô từ cơ quan bị ảnh hưởng. Công cụ chẩn đoán phổ biến nhất là chọc hút bằng kim loại. Phương pháp này trích xuất một mẫu hạch bạch huyết hoặc cơ quan của chó để đánh giá thông qua xét nghiệm tế bào học (kiểm tra một loại tế bào) hoặc sinh thiết (kiểm tra một phần mô).
Bên cạnh đó, những xét nghiệm khác có thể được thực hiện như xét nghiệm máu, phân tích nước tiểu, chụp X-quang, siêu âm bụng và chọc hút tủy xương (loại bỏ một chút dịch tủy xương).
Có 5 giai đoạn ung thư hạch, tùy thuộc vào vị trí nào bị ảnh hưởng và mức độ ung thư khu trú hoặc lan rộng khắp cơ thể:
- Giai đoạn 1: Liên quan đến một hạch bạch huyết
- Giai đoạn 2: Ảnh hưởng đến nhiều hạch bạch huyết ở một vùng
- Giai đoạn 3: Tất cả các hạch bạch huyết bị ảnh hưởng (toàn thể)
- Giai đoạn 4: Liên quan đến các hạch bạch huyết và các cơ quan như gan, lá lách hoặc ngực
- Giai đoạn 5: Liên quan đến tủy xương
Điều trị ung thư hạch ở chó
Hóa trị là phương pháp điều trị được chứng minh là hiệu quả nhất đối với bệnh ung thư hạch ở chó. Loại hóa trị mà bác sĩ thú y khuyến nghị sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại ung thư. Trong một số trường hợp, bác sĩ thú y cũng có thể đề nghị xạ trị hoặc phẫu thuật.
Tiên lượng bệnh ung thư hạch ở chó
Các khối u lympho rất khác nhau về mức độ xâm lấn và tiên lượng sẽ phụ thuộc vào giai đoạn ung thư của chó tại thời điểm điều trị và bản thân lựa chọn điều trị. Theo một nghiên cứu, hầu hết những chú chó được hóa trị đều có sự thuyên giảm, có thể thuyên giảm hoàn toàn (không thể phát hiện được bằng các xét nghiệm sàng lọc) hoặc một phần (giảm 50% gánh nặng ung thư).
Tuy nhiên, nhiều chú chó mắc ung thư hạch sẽ tái phát vào một thời điểm nào đó. Khi ung thư quay trở lại, nó có khả năng kháng trị cao hơn. Mặc dù trong một số trường hợp có thể đạt được sự thuyên giảm lần thứ hai. Nhưng điều đáng buồn là, ung thư hạch cuối cùng có thể gây tử vong.
