Bệnh tăng nhãn áp ở chó: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị
Không có gì ấm áp hơn khi nhìn vào đôi mắt đầy yêu thương của chú chó. Nhưng bạn đã bao giờ quan tâm đến sức khỏe của đôi mắt của chúng chưa? Các bệnh như đục thủy tinh thể có thể ảnh hưởng đến thị lực của chó, và nếu thấy các các dấu hiệu như mắt mờ, hãy đưa chúng đến gặp bác sĩ thú y. Tuy nhiên, có một căn bệnh về mắt khác khó nhận ra hơn – bệnh tăng nhãn áp ở chó. Việc nắm rõ các dấu hiệu sẽ giúp bạn nhận diện và điều trị bệnh kịp thời, giúp chó giảm đau và bảo vệ thị lực.
Tăng nhãn áp là gì?
Tăng nhãn áp ở chó xảy ra khi áp lực trong mắt, gọi là áp lực nội giãn (IOP), tăng cao. Nguyên nhân là do dịch thủy tinh thể trong mắt không thoát ra được, dẫn đến dịch tích tụ và áp lực tăng lên. Mắt liên tục sản xuất dịch mới, nên khi không thoát kịp, dịch sẽ ứ đọng và gây áp lực.
Bác sĩ thú y bệnh viện Samyang giải thích tăng nhãn áp bằng cách so sánh với một quả bóng nước. Dịch trong mắt cần duy trì ở mức bình thường. Khi dòng chảy dịch bị ảnh hưởng, dịch tích tụ, khiến mắt trở nên cứng và phình to.
Có mấy loại tăng nhãn áp?
Có hai loại tăng nhãn áp: nguyên phát và thứ phát. Cả hai đều dẫn đến tăng IOP. Loại bệnh được chẩn đoán phụ thuộc vào góc thoát dịch trong mắt, được gọi là góc thoát nước. Đây là cấu trúc mà qua đó dịch được thoát ra.
Hai loại tăng nhãn áp ở chó là nguyên phát và thứ phát
Trong tăng nhãn áp nguyên phát, mắt vẫn khỏe mạnh nhưng có một dị tật di truyền ở góc thoát nước, ảnh hưởng đến khả năng thoát dịch. Dị tật này di truyền ở một số giống chó như Akitas, Siberrian Huskies và Cocker Spaniels. Tăng nhãn áp nguyên phát thường ảnh hưởng đến cả hai mắt, mắt này bị trước và sau đó là mắt còn lại.
Ngược lại, tăng nhãn áp thứ phát xảy ra khi góc thoát nước vẫn bình thường, nhưng có vấn đề khác ảnh hưởng đến dòng chảy dịch. Các vấn đề này bao gồm:
- Viêm màng bồ đào (viêm trong mắt)
- Ung thư trong mắt
- Máu trong mắt (gây ra cục máu đông ngăn thoát dịch)
- Bệnh sắc tố và phân tán sắc tố trong mắt
- Biến chứng sau phẫu thuật nội nhãn
- Dịch chuyển thủy tinh thể khỏi vị trí bình thường
Bệnh sẽ ảnh hưởng đến mắt chó như thế nào?
Mắt là một cơ quan nhạy cảm, và sự tích tụ dịch do tăng nhãn áp gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Phần trước của mắt, giác mạc, trở nên rất đục khi áp lực tăng cao. Nhưng quan trọng nhất, các mô ở phía sau mắt, võng mạc và dây thần kinh thị giác, rất nhạy cảm với áp lực cao, có thể dẫn đến tổn thương tế bào và mất thị lực vĩnh viễn nếu áp lực không được giảm xuống.
Dấu hiệu chó bị tăng nhãn áp là gì?
Dấu hiệu chó bị tăng nhãn áp là đỏ quanh mắt, giác mạc mờ, chảy dịch từ mắt,…
Nếu tăng nhãn áp gây ra hậu quả nghiêm trọng, bạn nên chú ý đến các dấu hiệu như đỏ quanh mắt, giác mạc mờ, chảy dịch từ mắt và đồng tử giãn. Mắt cũng có thể trở nên phình to hoặc sưng lên do tích tụ dịch.
Chó có thể mất thị lực một cách đột ngột và tăng nhãn áp thường gây đau đớn. Bạn có thể thấy chó nhắm mắt hoặc gãi mắt. Chó bị tăng nhãn áp thường buồn bã và không hoạt bát do cơn đau.
Bệnh được chẩn đoán như thế nào?
Tăng nhãn áp ở chó có thể xảy ra đột ngột, kèm theo mất thị lực nhanh chóng. Vì vậy, nếu thấy có gì bất thường, bạn hãy đưa chó đến bác sĩ thú y ngay. Bác sĩ sẽ thực hiện khám nhãn khoa toàn diện.
Bác sĩ bệnh viện thú cưng Samyang giải thích rằng có các xét nghiệm bổ sung để chẩn đoán chính xác. Có một xét nghiệm gọi là gonioscopy giúp phân biệt giữa tăng nhãn áp nguyên phát và thứ phát. Quá trình này sử dụng một thấu kính chuyên dụng đặt trên bề mặt mắt để kiểm tra góc thoát dịch.
Cách điều trị và tiên lượng của bệnh
Phương pháp điều trị ban đầu thường là dùng thuốc nhỏ mắt
Dù là tăng nhãn áp nguyên phát hay thứ phát, phương pháp điều trị ban đầu thường là dùng thuốc nhỏ mắt để giảm IOP. Tuy nhiên, thời gian thuốc hiệu quả khác nhau tùy theo từng con chó. Với tăng nhãn áp thứ phát, việc điều trị cũng nhằm giải quyết nguyên nhân gây ra vấn đề thoát dịch.
Với tăng nhãn áp nguyên phát, có các phương pháp điều trị khác như phẫu thuật. Một số phương pháp sử dụng năng lượng laser để tiêu diệt các tế bào sản xuất dịch trong mắt. Có các loại laser được áp dụng từ vỏ ngoài của mắt và một số được đưa vào trong mắt để trực tiếp tác động lên các tế bào. Ngoài ra, có thiết bị nhỏ gọi là gonioimplants được đặt dưới vỏ mắt để điều hướng dòng chảy dịch ra ngoài.
Dù các phương pháp này hứa hẹn, nhưng phẫu thuật vẫn có rủi ro. Tiên lượng lâu dài về thị lực ở chó bị tăng nhãn áp không mấy khả quan, dù có phẫu thuật hay không. Trong nhiều trường hợp, mắt bị mù vĩnh viễn và đau đớn cần phải phẫu thuật loại bỏ mắt (enucleation) để giúp chó giảm đau. Các nghiên cứu về liệu pháp gene và tế bào gốc có thể mang đến những phương pháp điều trị hiệu quả hơn trong tương lai.
