Trật xương bánh chè ở chó: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Trật xương bánh chè là một trong những tình trạng chỉnh hình phổ biến nhất được chẩn đoán ở chó. Một thống kê phát hiện ra rằng tình trạng này xảy ra ở chó khoảng 7%. Nhưng trật xương bánh chè là gì và bạn cần biết gì về tình trạng này?
Trật xương bánh chè ở chó là gì?
Chó bị trật xương bánh chè là tình trạng bánh chè trượt ra khỏi vị trí thông thường của chó
Trật xương bánh chè là tình trạng xương bánh chè bị trật khớp. Xương bánh chè thường di chuyển lên xuống trơn tru theo một rãnh sâu. Trật xương bánh chè là tình trạng xương bánh chè trượt ra khỏi vị trí thông thường của nó trong rãnh xương đùi khi đầu gối bị uốn cong. Chó bị trật xương bánh chè gây đau đớn và có khả năng gây tàn tật, ảnh hưởng đến một hoặc cả hai chân sau nhưng không bao giờ ảnh hưởng đến chân trước.
Trật khớp có thể ở giữa hoặc hai bên. Điều đó phụ thuộc vào việc xương bánh chè nằm ở phần bên trong (ở giữa hoặc gần đường giữa hơn) của rãnh hay nằm ở bên (xa đường giữa của chó) nếu nó nằm ở phần bên ngoài của đầu gối.
Trật xương bánh chè được coi là một căn bệnh di truyền gây ra các vấn đề về sự liên kết trong quá trình phát triển xương của chó. Chó có thể bị ảnh hưởng từ khi chúng được tám tuần tuổi. Mặc dù trật xương có thể không xuất hiện khi sinh ra, nhưng các dị tật giải phẫu gây ra trật xương thì có. Trật xương bánh chè cũng có thể do chấn thương như tai nạn xe cộ hoặc bất kỳ tai nạn nào gây rách và kéo giãn bao khớp và cân.
Giống chó nào dễ mắc trật xương bánh chè?
Một số giống chó nhỏ dễ bị trật xương bánh chè nhất là: Boston Terrier, Yorkshire Terrier, Maltese, Bichon Frise, Chihuahua, Pomeranians và Toy Poodle bị ảnh hưởng thường xuyên hơn các giống chó khác. Các nhà nghiên cứu tin rằng có thể có lý do di truyền khiến những giống chó này bị ảnh hưởng thường xuyên nhất, đặc biệt là khi chó con có triệu chứng.
Mặc dù vậy, tình trạng trật xương bánh chè ở chó giống trung bình và lớn đã gia tăng trong 10 năm qua. Các giống chó như Shiba Inu, Chinese Shar-Pei, Flat-Coated Retriever, Akita và Great Pyrenees được phát hiện có khuynh hướng di truyền mắc bệnh này, nhưng lý do cho sự gia tăng này vẫn chưa được biết.
Các triệu chứng của bệnh trật xương bánh chè
Dấu hiệu chó bị trật xương bánh chè gồm: yếu chân sau, không thể nhảy, không muốn chạy nhảy,…
Triệu chứng phổ biến nhất là chủ nuôi nhận thấy chú chó có những lúc khập khiễng, giơ chân lên trong vài bước, có vẻ như đang nhảy cóc và thường duỗi chân sau ra phía sau.
Các triệu chứng khác bao gồm:
- Yếu ở chân sau hoặc khập khiễng
- Không có khả năng nhảy
- Không muốn chạy hoặc tập thể dục
- Dáng đi vòng kiềng hoặc đầu gối cong
- Tiếng kêu đau đột ngột khi đang chạy hoặc chơi
Chẩn đoán trật xương bánh chè ở chó thế nào?
Trật xương bánh chè được phát hiện thông qua việc khám sức khỏe định kỳ của chó. Bác sĩ thú y sẽ thực hiện chụp X-quang đầu gối, xương chày và xương chậu để đánh giá tính toàn vẹn của các cấu trúc đó. Lưu ý những phương pháp này đặc biệt được sử dụng khi chó có dấu hiệu khập khiễng hoặc nhảy lò cò ở các chi sau.
Có bốn cấp độ trật xương bánh chè. Cấp độ càng cao thì tình trạng càng nghiêm trọng.
- Độ I: Xương bánh chè tự động di chuyển và trở về vị trí bình thường một cách ngẫu nhiên mà không gây khó chịu nhiều.
- Độ II: Xương bánh chè bị lệch khi khớp duỗi ra và sau đó trở về vị trí bình thường.
- Độ III: Xương bánh chè cũng bị dịch chuyển khi duỗi khớp, nhưng cần được hỗ trợ để trở về vị trí bình thường.
- Độ IV: Xương bánh chè bị lệch khỏi vị trí vĩnh viễn và gây ra rất nhiều đau đớn cho chó.
Các lựa chọn điều trị trật xương bánh chè ở chó
Chó bị trật xương bánh chè cần được phẫu thuật kết hợp uống thuốc (tùy mức độ)
Trật xương bánh chè là tình trạng cần được bác sĩ thú y chăm sóc. Mặc dù tình trạng trật khớp có thể diễn ra không liên tục, nhưng trật xương bánh chè ở chó sẽ không tự cải thiện. Trong một số trường hợp, đặc biệt là ở tình trạng cấp độ I, cho có thể chịu đựng được tình trạng này nếu hạn chế vận động và thuốc chống viêm có tác dụng. Nhưng khi những chú chó đó già đi, chúng có khả năng bị viêm khớp ở khớp gối, làm giảm khả năng vận động và tăng đau.
Một chú chó bị trật xương bánh chè cũng dễ bị các chấn thương khác ở đầu gối và chân, như đứt dây chằng chéo và bệnh thoái hóa khớp hông.
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của trật khớp, bác sĩ phẫu thuật có thể đưa ra cho bạn nhiều lựa chọn khác nhau, từ việc chờ xem trật khớp có trở nên tệ hơn không cho đến việc phẫu thuật sớm hơn dự kiến. Theo thời gian, nếu trật khớp trở nên tồi tệ hơn, xương bánh chè sẽ trượt ra khỏi rãnh nhiều hơn, làm mòn sụn và cuối cùng dẫn đến khớp bị viêm gây đau đáng kể. Các cấu trúc xung quanh cũng có thể bị căng khi chúng được sử dụng nhiều hơn để ổn định khớp đúng cách.
Tiên lượng về tình trạng trật xương bánh chè ở chó
Nếu bác sĩ thú y chẩn đoán trật xương bánh chè và đề nghị phẫu thuật, hãy cân nhắc lên lịch phẫu thuật càng sớm càng tốt. Phẫu thuật càng sớm sau khi chẩn đoán thì khả năng chó của bạn hồi phục hoàn toàn càng cao. Tốt nhất là cố gắng ngăn ngừa viêm khớp phát triển ở chân chó trước khi phẫu thuật. Một khi đã phát triển, phẫu thuật sẽ không thể loại bỏ được viêm khớp hoặc cơn đau liên quan.
Tình trạng mất ổn định xương bánh chè sau phẫu thuật là không phổ biến. Hầu hết các ca phẫu thuật định hình trật xương bánh chè đều rất thành công, đặc biệt là ở những chú chó nhỏ hơn. Tiên lượng có thể kém khả quan hơn nếu chú chó có các vấn đề y tế hoặc thể chất khác đồng thời, chẳng hạn như loạn sản xương hông hoặc góc sau quá mức.
Sau phẫu thuật, bác sĩ thú y có thể kê đơn hoặc đề xuất một số cách để làm chậm quá trình tiến triển của bệnh viêm khớp và giúp kiểm soát mọi khó chịu. Các phương pháp điều trị bao gồm thuốc chống viêm, thuốc bổ khớp, chế độ ăn uống vận động trị liệu hoặc kết hợp các phương pháp này, có thể làm chậm quá trình tiến triển của bệnh viêm khớp và giúp kiểm soát mọi khó chịu.
Giảm cân cũng được khuyến nghị cho những chú chó thừa cân. Có thể khuyến nghị vật lý trị liệu sau phẫu thuật. Bác sĩ thú y có thể giúp bạn xác định kế hoạch hậu phẫu tốt nhất cho chú chó của bạn.