Các bệnh do ve chó gây ra: Triệu chứng và cách phòng tránh
Bệnh do ve chó gây ra là một mối đe dọa ngày càng gia tăng đối với cả sức khỏe của chó và con người. Ve là loài ký sinh bám vào động vật và con người, hút máu và truyền bệnh trực tiếp vào cơ thể vật chủ. Khi một con ve bị nhiễm bệnh cắn chó hoặc người, vi khuẩn và virus từ ve có thể xâm nhập vào cơ thể, gây ra những bệnh nguy hiểm.
Sự phân bố của ve chó
Sự xuất hiện của ve chó đang thay đổi do biến đổi khí hậu, nạn phá rừng và sự thay đổi trong lối sống cũng như di cư của hươu, chim và loài gặm nhấm. Điều này có thể khác nhau theo từng năm hoặc từng mùa. Ve xuất hiện hầu như ở khắp nơi tại Việt Nam, kể cả một số khu vực đô thị, và cũng có mặt ở nhiều quốc gia khác trên thế giới. Chúng không chỉ gây nguy hiểm cho vật nuôi mà còn ảnh hưởng đến con người.
Các bệnh do ve chó gây ra
Bệnh do ve chó gây ra gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe chó và cả con người
Có nhiều bệnh do ve chó truyền nhiễm, nhưng một số bệnh quan trọng nhất đối với chó bao gồm:
- Bệnh Lyme
- Ehrlichiosis
- Anaplasmosis
- Sốt phát ban Rocky Mountain
- Babesiosis
- Bartonellosis
- Hepatozoonosis
Tất cả các bệnh này đều có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe của chó, và một số cũng ảnh hưởng đến con người.
Bệnh Lyme
Bệnh Lyme là một bệnh nhiễm khuẩn do vi khuẩn xoắn Borrelia gây ra, được truyền bởi ve chân đen (Black-Legged Tick), thường được gọi là ve hươu. Bệnh này đã được ghi nhận ở nhiều quốc gia châu Á, và Việt Nam có môi trường khí hậu nhiệt đới với nhiều khu vực rừng núi, đồng cỏ – những nơi ve có thể sinh sống. Do đó, nguy cơ mắc bệnh Lyme tại Việt Nam là có thể xảy ra, đặc biệt ở những chú chó thường xuyên tiếp xúc với môi trường tự nhiên như kiểm lâm, nông thôn, hoặc những hoạt động ngoài trời như cắm trại, leo núi.
Các vùng nông thôn, núi rừng cùng khí hậu ôn đới Việt Nam rất dễ khiến chó mắc bệnh do ve gây ra
Ve cần bám vào vật chủ khoảng 36-48 giờ để truyền vi khuẩn. Các dấu hiệu bệnh xuất hiện từ 2-5 tháng sau khi bị ve cắn. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Sốt
- Đi khập khiễng, đau nhức khớp
- Hạch bạch huyết sưng to
- Mệt mỏi
Nếu không điều trị, bệnh có thể tiến triển thành suy thận, có thể gây tử vong.
Bệnh Ehrlichiosis
Ehrlichiosis là một bệnh phổ biến trên toàn thế giới, do nhiều loại ve gây ra như ve nâu, ve Lone Star và ve chân đen. Các triệu chứng của bệnh bao gồm:
- Sốt cao
- Chán ăn
- Lượng tiểu cầu trong máu giảm, gây chảy máu cam hoặc xuất huyết dưới da
Bệnh thường khởi phát từ 1-3 tuần sau khi bị ve cắn. Nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, tiên lượng có thể tốt. Tuy nhiên, nếu tiến triển thành giai đoạn mãn tính, việc điều trị sẽ trở nên khó khăn hơn.
Bệnh Anaplasmosis
Bệnh Anaplasmosis ở chó, do vi khuẩn Anaplasma gây ra được truyền bởi ve chân đen, đã được ghi nhận tại Việt Nam. Một nghiên cứu tại thành phố Cần Thơ từ tháng 4/2011 đến tháng 11/2021 đã phát hiện tỷ lệ nhiễm Anaplasma platys trên chó là 9,76% trong số 1.219 chó được khảo sát. Điều này cho thấy bệnh có sự hiện diện đáng kể trong khu vực này.
Ngoài ra, các loài Anaplasma cũng đã được phát hiện ở miền Bắc Việt Nam, cho thấy sự phân bố rộng rãi của bệnh trên cả nước.
Triệu chứng tương tự bệnh Lyme nhưng có thêm hiện tượng giảm tiểu cầu, gây rối loạn đông máu.
Sốt phát ban Rocky Mountain
Bệnh này ảnh hưởng đến cả chó và con người, do ve chó Mỹ, ve gỗ Rocky Mountain và ve hươu nâu truyền nhiễm. Xuất hiện ở Bắc, Nam và Trung Mỹ. Triệu chứng bao gồm:
- Sốt
- Chán ăn
- Hạch bạch huyết sưng
- Đau khớp
- Giảm tiểu cầu
- Một số trường hợp có dấu hiệu thần kinh như mất thăng bằng.
Tại Việt Nam, hiện chưa có báo cáo chính thức về sự xuất hiện của Rocky Mountain. Tuy nhiên, do sự di chuyển của động vật và biến đổi khí hậu, việc nâng cao nhận thức và thực hiện các biện pháp phòng ngừa ve cắn là rất quan trọng.
Babesiosis
Babesiosis là một bệnh do ký sinh trùng gây ra, chủ yếu lây qua vết cắn của ve nhưng cũng có thể lây qua:
- Vết cắn giữa các con chó
- Truyền từ mẹ sang con
- Truyền máu nhiễm bệnh
Bệnh gây tan máu, làm phá hủy hồng cầu. Triệu chứng bao gồm:
- Mệt mỏi
- Niêm mạc nhợt nhạt
- Nước tiểu sẫm màu
Vàng da
Bartonellosis
Bệnh Bartonella (hay còn gọi là bệnh mèo cào – Cat Scratch Disease) là một bệnh nhiễm trùng ngày càng phổ biến. Nó không chỉ ảnh hưởng đến chó mà còn xuất hiện ở mèo và con người. Phần lớn bệnh này lây từ mèo bị nhiễm qua vết cào hoặc vết cắn. Đây là một bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ nơi nào có mèo và bọ chét.
Hepatozoonosis
Hepatozoonosis có cơ chế lây nhiễm khác biệt: chó không bị nhiễm qua vết cắn của ve mà phải nuốt phải ve nhiễm bệnh (loại ve nâu hoặc ve vùng vịnh). Bệnh không lây sang người. Triệu chứng bao gồm:
- Đau đớn, không muốn di chuyển
- Sốt
- Suy nhược cơ bắp
- Thiếu máu
Đây là một bệnh nghiêm trọng và có thể gây tử vong.
Cách phòng tránh bệnh do ve chó gây ra
Kiểm tra lông chó, tiêm vắc xin (nếu có) và giữ môi trường sạch sẽ để bảo vệ chó không bị ve tấn công
Để bảo vệ chó khỏi bệnh do ve gây ra, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
Kiểm tra và loại bỏ ve thường xuyên
- Kiểm tra lông chó sau mỗi lần đi dạo, đặc biệt là ở tai, nách và kẽ chân.
- Dùng nhíp chuyên dụng để gắp ve ra, tránh làm ve vỡ ra.
Sử dụng thuốc phòng ve
- Các loại thuốc nhỏ gáy, vòng cổ chống ve hoặc thuốc uống có thể giúp ngăn ngừa ve ký sinh.
- Nên tham khảo ý kiến bác sĩ thú y để chọn loại thuốc phù hợp.
Tiêm phòng
Hiện có vắc-xin phòng bệnh Lyme cho chó, tuy không hoàn toàn ngăn chặn bệnh nhưng giúp giảm mức độ nghiêm trọng.
Hãy tham khảo bác sĩ thú y để biết liệu vắc-xin này có phù hợp với chó của bạn hay không.
Giữ môi trường sống sạch sẽ
Dọn dẹp sân vườn, cắt tỉa cỏ để giảm môi trường sống của ve.
Hạn chế cho chó tiếp xúc với các khu vực có nhiều ve như rừng rậm, đồng cỏ cao.
Kết luận: Các bệnh do ve chó gây ra có thể rất nguy hiểm, nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh bằng cách kiểm tra ve thường xuyên, sử dụng thuốc phòng ngừa và tiêm phòng khi cần thiết. Hãy luôn chú ý đến sức khỏe của thú cưng và đưa chó đến bác sĩ thú y ngay khi có dấu hiệu bất thường. Liên hệ bác sĩ thú y Samyang qua hotline 0901111021 (zalo) để được tư vấn miễn phí.
